Halkan ka Akhri: Qeyb Kale Oo Ka Mid ah Bad-weynta Taariikh-nololeedkii Saaxiibkeen MM. Kastan. W/Q:Cabdirashiid Cali Sheekh, Jamhuuriya

Qaybta 2aad

Waxa uu ahaa nin aan dadka iska sarraysiin oo intii badnayd noloshiisa la soo qaatay qaybaha bulshada dabaqadaha hoose, sidoo kalena aan qiimayn hantida iyo dhaldhalaalka aan waarin ee nolosha adduunyada.

Waxa uu ahaa caalim si qoto dheer u bartay diinta islaamka iyo falsafado kala duwan oo ay aaminsan yihiin dadka aan muslimka ahayn, gaar ahaan reer galbeedka, kuwaas oo u sahlay inuu noqdo nin si cilmiyan ah uga jawaabi kara su’aalo isu-dheellitiran oo ku saabsan qaybaha nolosha aadamaha iyo aragtiyahooda kala fog ee dhinaca caqiidada.

Waxa uu ahaa kayd aqooneed iyo marjac loo daba fadhiisto dhacdooyinka taariikheed ee adduunka oo ay adagtay in maskax qof keliya ah koobsato ururintooda iyo xusuustooda.

Waxa uu Ilaahay hibo u siiyey hal-abuurnimo iyo curinta qoraallo iyo barnaamijyo taabbagalay oo uu ku soo kordhiyey qaybaha kala duwan ee warbaahinta maxalliga ah, kuwaas oo saaxafadda qoran iyo telefishannadaba illaa maanta u ah madalo lagu soo bandhigo dhacdooyinka ugu xiisaha badan, looguna jecel yahay ee sida joogta ah uga baxa.

Waxa uu ahaa faylasuuf himiladiisu fogtay oo naftiisa iyo noloshiisa oo dhan u hibeeyey inuu ummaddiisa habeen iyo maalinba qallinka ugu tilmaamo meelaha ugu fudud, uguna habboon ee lagu gaadhi karo guulo la mahadiyo oo ay horumar iyo badhaadhe ku gaadhi karaan dadka iyo dalkiisa Jamhuuriyadda Somaliland.

Waxa uu ahaa suxufi ku adag ilaalinta anshaxa mihnadda saxaafadda iyo ammaanada qallinka, isagoo aad iyo aad ah u dhibsan jiray qaladaadka iyo gefefka warbaahintu galaan, sidoo kalena ku dedaali jiray inuu saxo waxyaabaha saxaafadda ka qalloocda oo uu si gaar ah u ururin jiray.

Waxa uu ahaa geesi aan hadalka iyo runta kala baqan qof kasta oo uu qalad ku arko darajada uu doono ha lahaadee, taas oo marar badan sababtay inay isku dhacaan shaqsiyaad uu hadalka runta ah uga tudhi waayey.

Waxa uu ahaa geed adayg aan cabashada aqoon isagoo la noolaa dhawr xannuun oo waaweyn – wadne-xannuun, dhiigkar iyo macaan – halis weyn ku hayey caafimaadkiisa muddo dheer, aakhirkiina sababay geeridiisii aadka u naxdinta badnayn.

Waxa uu ahaa qoraa, mufakir, waddani iyo suxufi ruug-caddaa dhowrsoon ah oo aad loo wada jeclaa, kana reebbanaa oo ka xoroobay inuu macaash ku raadiyo mihnaddiisii qallin-maalka iyo aragti dheerida ee magaciisa caanka ka dhigtay.

Waxa kaloo loo wada qirsan yahay inuu ahaa macallin iyo toosiye qaali ah oo bahda warbaahinta ku taageeri jiray saacad kasta aqoontii aan la qiyaasi karin ee uu xambaarsanaa talooyin miisaan leh iyo xikmado macno weyn huwan oo ku jihaysan ilaalinta anshaxa saxaafadda iyo buuxinta doorkooda warbaahineed ee la xidhiidha horumarka dalkooda, waxaannu had iyo jeer si gaar ah u gacan qaban jiray da’yarta warbaahinta oo la daba taagnaa dhiirrigelin iyo kordhin aqooneed.

Weligii ma taageerin mid ka mid ah xisbiyada siyaasadda ee Somaliland, kuwaas oo uu aaminsanaa inay ka madhan yihiin mabaadi’da aasaasiga ah ee axsaabta dimuqraadiga ah lagu kala raaco, kuna dhisan yihiin qabyaalad iyo caadifad aan xikmad ku fadhiyin oo lagu kala riixdo kuraasta qaranka oo ah halka hantida ummadda rag badani kaga baahi baxeen, sidaa daraadeed marnaba ma uu codayn shantii doorasho ee dalka ka qabsoomay intii uu noolaa sababahaas awgood.

Waxa uu ahaa nin aad u neceb qabashada xilalka goor kasta baratanka iyo dagaalka loogu jiro gaadhistooda, isaga oo garashadiisii dheerayd iyo aqoontii badnayd ee uu lahaa tustay halaaga iyo ciqaabaha ka dhalan kara if iyo aakharaba marka la dayaco masuuliyad ummadeed, waxaannu badi madaxda dawladaha Afrikaanka u yaqaanay qaar ujeeddada ay kuraasta u raadsadaan tahay inay keligood ka macaashaan oo aanay waxba u qaban cidda ay madaxda u yihiin, isagoo mar walba ka digi jiray xisaabta adag ee aakhiro ku sugaysa madaxda ummadaha iyo sida aanay maanta u dhaadayn.

Waxa uu ahaa aabbo wanaagsan oo ubadkiisa u jeexay jid habboon iyo akhlaaq suubban oo ay noloshooda ku maarayn karaan, waxaannu si gaar ah u bari jiray diinta Islaamka, laasimidda cibaadada Ilaahay addoomihiisa baray iyo qaababka ugu fiican qofka bani’aadamka ah u qorshaysan karo noloshiisa si uu if iyo aakhiraba ugu liibaano, iyadoo ababintaas fiicanna u suurtogelisay carruurta uu ka tagay inay noqdaan kuwo aad uga dhexmuuqda ubadka dhiggooda ah ee reer Somaliland ka hor intii aanay dalka ka dhoofin muddo hadda laga joogo siddeed bilood.

Sifooyinkaas faraha badan ee aan kor ku soo sheegay iyo qaar kaloo aan hubo in qallinkaygu seegay oo uu gaar u lahaa marxuum Kastan, isla markaana ay adagtay in hal qof wada kulansado, ayaa u saamaxay inuu noqdo shamac nuurkiisa la wada eegto oo ka dhex muuqda bahda saxaafadda iyo qallinlayda reer Somaliland oo uu ku dhex lahaa sumcad ballaadhan, wanaag fara badan iyo boqollaal saaxiib oo aan hubo inay kaalintiisii si weyn u tabi doonaan.

La soco qaybo kale oo ka mid ah taariikh-nololeedkii marxuum Kastan……..

Qalinkii: Cabdirashiid Cali Sheekh

Jamhuuriya