Surwaalka hoos u jiidan iyo shaatiga balaqsani malaha wax falsafad ah oo ay ku dhisan yihiin ma jirto haddana ma saaro oo waxaad mooddaa sarkaal sidan loo carbiyay oo aan habeenkii hoyan maalintiina hadh galin.
U jeeddo la’aanta noocaasana dookh iyo ku dayasho kama maqna, malaha taas lafteeda waxaa sabab u ah hiigsi la’aanta iyo han madhnaanta hadhaysay dhiggiisa ay dhalashada wadaagaan ee dabarka iyo seetada sareedo xumaantu gooyeen.
Hooyadii marnaba kuma fekerto arxan la’aan ee waxay is tidhaa kan ayaa kuu adeegi doona maalmo door ah. Marmarka qaarna waxaa ku soo dhacda oo ay mala-awaashaa Rafiiq oo iska raacay gaalada iyana la geeyay goobaha dadka waaweyn ee dad la’aanta waxba dhaamin lagu dhowro, balse maanta isagii baa galay sardho sida looga soo baxaa adag tahay.
Goormaa surwaalkiii miskaha ka hooseeyay iyo garankii goodimaha weynaa laga siibay? Mooji annagu waxaannu aragnay isaga oo shaadh bagistaani xidhan oo wax gadh u eeg oo tiniba meel u jeeddo la baxay oo la magac baxay Al-Xudayfi si uu u xoreeyo xerada reer Xaaji Xasan.
Malaha isla maalintii uu sida fiican ugu soo biiray diinta ee laga tirtiray summaddii Soomaalinimada ayaa looga dhaartay in uu dib u gashado dharka gaaladu isku gaylaasho, si uu u dareemo in uu ka dagay culayskii gunnimada iyo gumaysigu, isla goobtaas ayuu kaga guuray jinkii gaalada wakiilka u ahaa. Sidoo kalena waxaa ku soo wareegay quruun aad mooddo in ay ka fududdahay isla markaasna ka caraf badan tahay kooxdii hore ee balaayada abbaanka u ahayd.
Haa kol haddaanad lahayn magac carbeed shihiid dhab ah ma noqon kartid gaalana iskama dhicin kartid, waayo, astaanta kali ah ee lagu garto gobta sida fiican isu soo xoraysay ayaa leh xeerarkaas gaarka ah. Ifkan iska sii xumaanaya ee nalalkii iftiinku ka sii damayaan waxa loo sii joogaaba waa silloon iyo silic, sidaas darteed sowma dhaantid mayeedhaanka abaaruhu gaajada ugu laayeen qaaraddan qaxa iyo qaxoontiga miidhan ah!
Muddo yar ka hor uun bay ahayd markii Aamina oo sidata isaga oo casaan dhadh leh oo timo cawlan lagu kufsaday iyada oo isku dayaysay in ay ka soo tallowdo xuduudda u dhaxaysa Kiiniya (Kenya) iyo Soomaaliya.
“Fiiri hooyaday ayay gaaladu ciqaabeen iyada oo raadinaysa nolol oo ka soo baxsatay qaar kale oo aan kufaarta waxba ka sokayn, kuwanna waa kuwii oo cadcad uun, markaas waa maxay naxariista naga dhaxaysaa” ayuu yidhi Rafiiq oo aan anigu u bixiyay Mr. Rafaad.
Ma garanaayo wax idinka dhexeeya oo aan ka ahayn baaskaas iyo balaayadaa aan waligeed dhexdiinna ka dhammaanayn ee maxaad aduu ku biirin kartaa karaamo beelka ku yuurursaday karti laawaha iyo ma koraha ka dhufaannan hanka ee aan waligii u kabtiyin ka soo kabashada kalyo xanuunka kaadida ku dhajisay.
Malaha daliil xooggan uma haysto dilka gaalada iyo rafiiqooda midna ee waxa cuqdad weyn ku dhalisay markii uu kala kulmay dalka Maraykanka caqabado waxbarasho iyo mid shaqo labadaba. Waxa uu sheegaa in uu darajo fiican kaga qalin jabiyay dugsiga sare, haddana uuna helin waxbarasho heer sare ah, halka dhiggiisii Ilaahay ku caasi noqday helay waxbarasho aad u tayo wanaagsan.
Rafiiq hadda waa labaatan jir rajo beel ah, haddii laga tagi waayo naruurada kali ah ee u bidhaamaysaa waa aakhira oo aanu hubin waxa uu kala kulmi doono kaddib holaca, gawraca iyo gacmo goynta, isaga se waxaa loo sheegay in ay waxani yihiin jihaad janno ka danbayso, oo waxaa laga dhaadhiciyay in saancaddaalaha ay la joogeen sabab u yahay qulqulatooyinka dalkiisa ka socda, summado gaar ah oo aan la isla garannaynna waa loogu duugaa marka loo laqimo xadiis la xaraf rogay.
Maalintii Aamina loo sheegay in ay uga dhammaatay xeradan qaxoontiga ee Dhadhaab ee ay dhaayaha saartay fiisaha waxaa gashay filasho dheer oo markiiba waxaa niyaddeeda ku soo dhacday in ay maanta ugu danbayso dhibta iyo dhalandhoolka, basanbaaska iyo ba’a qaaraddan madow ee qaxarka miidhan ah.Allaylehe iska daa meeshaas mar uun ha ka baxdee aakhirana meel la tago lehe.Horta aakhiri ha innoo danbaysee halkaas ay ku socdaan meel la tago ma tahay? Haddayse tahay yaa loogu talo galay in ay aadaan oo sida la rabo ugu noolaan kara?
Labadaa su’aalood ee is barkan cid kale ma su’aalin iyana isma waydiin. Xitaa marabto in la waydiiyo, malahayga mana ka jawaabi karto loomana baahna in ay ka jawaabto. Waayo loomaba diyaarin, loona diyaarin maayo oo cidina wax ku fali mayso.
Wax la yidhi gabannoow aayar hoos hoos ha loo gudo hala aado geerida.
Haa magaaladu waa Minisoota balse waxaan hubaa in masjid ka yarka uu kula kulmay Gorgor oo isla ayaamahaas uun ka soo laabtay magaalada Baraawe safar gaaban oo uu ku tagay Soomaaliya.
“Soomaaliya waxa ay noqon lahayd barwaaqo haddii gaalada iyo saaxiibbadood meesha laga saaro, laakiin bari hore ayay la wareegeen khayraadkii dalka, sidaas darteed waxa kali ah ee aan kula soo noqon karnaa dalkeenna waxaa weeyi Jihaad”. Hadalkaa beer laxowsiga ahi si toos ah ayuu ugu dhibcay qalbiga Rafiiq isla markaasna wuxuu u hanqal taagay oo uu raagsanayaa siduu ugu kicitimi lahaa arlada Soomaaliya si uu ugu biiro dabka halkaas ka holcaaya.
Gorgorkani waxa uu ugu bushaareeyay haddii uu tago Soomaaliya oo uu ka qayb qaato jihaadka in aanu marnaba ku khasaarayn, waxaanu isu dabo dhigay dhowr qodob oo ugu tilmaamaya sida uu ugu najaxaayo if iyo aakhiraba haddii uu ka mid noqdo hawlgalka laga hayo dalka Soomaaliya. Isla markiiba waxa uu Gorgorku u soo bandhigay wiilkii yaraa qodobbo dhowr ah oo cariyay kuna kaakiciyay cuqdad, gaajo iyo ciil ku gaaxday oo ku gadhoodhay:
- Haddii aad halkaas tagto waxa laga yaabaa in aad noqoto mujaahid hoggaamiya koox dhan oo adiga kaa amar qaadata, ninkaaga halkan sidaas ku ah ka warran farqiga u dhexeeya adeer!
- Dhaqaale ahaan maalinna jeebkaagu is dhimi maayo oo waxaad qaadan doontaa mushahar aanad waligaa meel kale ka hesheen.
- Sidoo kale waxaan kuu ballan qaadayaa in laguu dhiso gabadh aad iyo aad u qurux badan, xitaa haddii aad laba rabto waad helaysaa akhii.
- Si xor ah ayaad u noolaanaysaa oo dalkaagii ayaad dhex mushaaxaysaa adoo ku jeenni qaaran hubka darandoorriga u dhaca oo aan cidna ka baqanayn, waxaad ka shakidana waad u dhammaynaysaa
- Haddaad dhimatana dawaali ayaad u tagaysaa jannada oo waxaad tahay mujaahid ku shihiiday dalkiisii isaga oo ka xoraynaya gaalo iyo munaafiqiin is bahaystay, halkaasna waxaa kugu soo dhawaynaya toddobaatan Xuural caynta mujaahidiinta u gaarka ah.
Hadalkan qaabaysan ee is dabo yaal waxaa ku lammaan fal iyo fardaamin fogaysa maanka aadamaha ee ka magaagay miyarka, taasina waxa ay sababtay in uu Rafiiq iyo qaar kale oo ay rafiiq ahayeen ku soo laabtaan goobo aan ka fogayn gegooyinkii dayuuradaha lagaga daadgureeyay ayagoo ahaa qoxoonti ka soo qaxay qabqablayaal dagaal, haddana waa mujaahidiin soo dil iyo dagaal doontay.
Khadar Iimaan Cige
Email: badqas1@hotmail.com
