Akhri: Qeybtii 3aad Ee Waraysigii Dheeraa Ee Marwada Madaxweyne Siilaanyo Bixisay
“Muuse Biixi Waxaan Leeyahay; Haweenku Wey Kasoo Dhalaaleen Xilkii Loo Dhiibaye Adiguna Dumarka Ha Ilaawin Ee Ka War-hay”
Hargeysa(Hubaal)- Intiinii la socotay labadii cadad ee u dembeeyey ee Wargeyska HUBAAL, waxaanu idiinku soo gudbinay waraysi dheer oo ay Marwada Madaxweynaha Somaliland Aamina Sheekh Maxamuud Jirde Siisay wargeyska Dawliga ah ee DAWAN, waraysigaas oo ay kaga haddashay arrimo door ah oo la xidhiidha maraaxilkii kala duwanaa ee siyaasiga ahaa ee dalku soo maray iyo doorkii ay qoys ahaan iyo qof ahaanba ku lahayd. Maantana waxaanu halkan halkan idinku soo gudbin doonaa qaybtii saddexaad ee waraysigaas oo ay Marwo Aamina Sh. Maxamed Jirde (Aamina Waris), kaga hadlayso arrmo la xidhiidha kootada haweenka laga siiyey kuraasta golaha sharci dejinta waxaanay bayaamisay in madaxweyne Axmed Siilaanyo uu mar kale ku celin doono Golaha Wakiillada dalab la xidhiidha sidii ay haweenka reer Somaliland loogu samayn lahaa kuraasi qoondo ah oo ay ku tartamaan doorashooyinka goleyaasha degaannada iyo baarlamaanka. “Haweenka reer Somaliland waa laf dhabarta waddankeenna, waxaanay kaalin muuqata soo qaateen dhammaan halgankii xornimo doonka, halgankii dambe ee dib u xoraynta dalka. Waxa kaloo ay hormuud ka yihiin horumar iyo hawl kasta oo Somaliland haysaba. Waxaan qabaa ragga way ka badan yihiin haweenku , haddii aanay tiro ahaan ka badnayna waxay u badan yihiin inta codeysa, haddii ay dumarku midoobi lahaayeen oo iyagu is dooran lahaayeen raggu madaxtinimo may hawaysteen, haseahaatee ragayaga waanu jecelahay oo waa walaalahayo, odayaashayadii markaa ragow garta qiimaha ay haweenku leeyihiin, dumarka wax dheeradana yaan la siin ee waxay xaq u leeyihiin uun ha la siiyo,” ayay tidhi Marwo Aamina Sh. Maxamed Jirde. Iyadoo hadalkeeda sii wadatayna waxay intaas raacisay; “Madaxweynaha Somaliland laba goor ayuu ku celiyay baarlamaanka kootadii haweenka, qoraalka madaxweynuhu may ahayn haweenka ha loo eexdo ee waxay ahayd dumarka jaanis hala siiyo oo hoos ha loo eego. Haweenka dhibaato ayaa haysata oo ninkay u dhaxeen reerkiisu waxay odhanayaan oo waa reer hebel, kii ay ka dhasheenna waxay yidhaahdaan reer bay u dhaxday, sidaas awgeed meel dhexe ayay ku lumaan. Markaa guddi dhan ayuu u saaray madaxweynuhu waxaana la ogaaday in dadka laga tirade badan yahay iyo dumarku ay u baahan yihiin badhi-taarid, waxaan leeyahay ragow in yar uun na riixa annaga ayaa iska adkaan mustaqbalkee,” “Madaxweyne Axmed Siilaanyo qoraalka kootada haweenka wuxuu geeyay baarlamaanka waxay dhibaatadu noqotay gabadhii kali ahayd ee ku jirtay Baarlamaanku yaan haweenka kooto la siin ayay u codaysay haddii aanu haweenka nahayna arrintaasi way naga yaabisay.” Marwada kowaad waxay ku dooday in haweenku ka soo dhalaaleen xilalkii sarsare ee looga dhiibay xukuumadda, waxaanay tusaale u soo qaadatay Wasiirka Maaliyadda, Marwo Samsam Cabdi Aadan oo ay xustay in la’aanteed ay miisaaniyadda waddanku is dhimi lahayd. “Madaxweynaha Somaliland wuxuu haweenka u dhiibay wasaaradaha ugu qiimaha badan waanay ka soo dhalaaleen. Waxaanan leeyahay dumarku xil kasta way qaban karaane masuuliyadaha dakhli soo saarka oo dhan in iyaga loo magacaabo. waayo Samsam ayaa tusaale u ah oo miisaaniyadeenna dawladdu way is dhimi lahayd haddii aanay joogin Samsam wasaaradda maaliyadda, sidaas awgeed, waxaan Muuse Biixi leeyahay dumarka ha iloobin ee ka warhay,”ayay tidhi marwadu. Aamina Waris waxay ugu baaqday shirgudoonka cusub inaanay ku ceeboobin qoondada haweenka,waxaanay tidhi; “Baashe Maxamed Faarax ayaa guddoomiyaha golaha wakiillada loo doortay, gudoomiye ku-xigeenka kowaadna waxa noqday Axmed Yaasin Sheekh Cali Ayaanle, Cali Yuusuf oo guddoomiye ku-xigeenka labaad ahina wuu sii joogay, markaa dhiig cusub ayaa yimid golihii oo mar kale ayaanu qoraal cusub ku celinaynaa golaha arrintii qoondadii haweenka. waxaan leeyahay idinku (shirgudoonka) waad cusub tihiine sidii baarlamaanki hore ugu ceeboobeen ha ugu ceeboobina, markaa waxaanu leenahay waar markan uun na badhi-taara. Waxaan idiin caddaynayaa imika oo aan marwadii kowaad ahay iyo marka aan ka tagaba ololaha kootada haweenka mid aan ka hadhayo ma aha ee waanu sii wadaynaa.” Marwo Aamina Waris oo ka jawaabaysay su’aal ahayd waxay u qabteen carruurta ku jirta xarumaha agoomaha toddobadii sannadood ee madaxweyne Siilaanyo xilka hayay, waxaanay tidhi; “Carruurtu ciidda ayay ku cuni jireen cuntadda oo ilmaha halka sanno jiray ka weyn ayuu ciidda kaga shubi jiray, carruurtu kabo may gashanayn. shaadhka uu xidhan yahay mooyaane wax kale muu lahayn, iskuulada wax yar ayaa tagi jiray. markaa xarunta agoomaha wax badan ayaannu ka qabanay oo dedaal badan ayaanu galinay, Illaahay miisanka xasanaadka hawgu daree hareeraha ayaa nalala qabtay. Samsam Cabdi Aadan waa tii Wasiirka waxbarashada iyo tacliinta sare ahayd oo miisaaniyad ayay u samaysay caruurta ku nool xarunta agoomaha Hargeysa. Imika qaarkood baa jaamacadaha dalka wax ka barta, halka qaar kalena aanu ganacsigayada waaweyn ka shaqo gelinay, hay’addo caalamiya ayaa na caawiyay ta ugu mihiimsanina waxaa weeyaan dhulkii agoomaha dayr ayaanu ku wareejinay. dhibaato faro badan ayaa naga gaadhay.” “Xiliyada ciidaha waanu caawinaa xarumaha agoomaha. Xarunta agoomaha ee magaalada Boorama Hay’addo ayaanu ula hadalnay, kuwa Burco sidoo kale waanu caawinay. xarunta agoomaha ee Hargeysa aad ayaanu u gacan qabanay kuwa gobolladana waan u caawina oo aanu taakuleynaa,”ayay tidhi marwada kowaad ee Somaliland.
